حضور 58 گروه نمایشی و 500 هنرمند در تهران

به گزارش ایران تئاتر، نشست خبری و مراسم رونمایی از پوستر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک، صبح امروز (شنبه بیستم خرداد) با حضور کاظم نظری (مدیرکل هنرهای نمایشی)، هادی حجازی‌فر (دبیر جشنواره)، اسرافیل فرج‌اللهی (مدیرعامل انجمن هنرهای نمایشی ایران)، غلامرضا نعمتی (معاون اجرایی اداره‌کل هنرهای نمایشی) و جمعی از اصحاب رسانه در سالن کنفرانس دفتر موسیقی برگزار شد.

در بخشی از این مراسم، پوستر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک، با طراحی مرضیه سرمشقی و رفعت هاشمی سی‌سخت و با حضور هما جدیکار و حسن دادشکر رونمایی شد.

بزرگداشت هما جدیکار و حسن دادشکر

هادی حجازی‌فر، نخستین سخنران این نشست بود که با اشاره به تاریخ برگزاری این رویداد هنری گفت: «نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک از هشتم تا هفدهم تیر با حضور 58 گروه داخلی و خارجی با 500 مهمان در تهران برگزار خواهد شد.»

او با اشاره به ضرورت تجلیل از بزرگان این هنر، ادامه داد: «امسال بزرگداشت خانم هما جدیکار و آقای حسن دادشکر را در جشنواره خواهیم داشت.»

هفت کار خارجی در بخش بین‌الملل

حجازی‌فر درباره بخش بین‌الملل جشنواره عروسکی توضیح داد: «در انتخاب آثار به‌ویژه در بخش بین‌الملل تلاش کردیم تا نمایش‌هایی که بحث آموزش در آن‌ها اهمیت دارد، دعوت شوند. 120 تقاضا در‌بخش بین‌الملل به دست ما رسید که با تاخیر در برگزاری جشنواره و تغییر در برنامه بعضی از گروه‌ها، بالاخره به هفت اجرا از کشورهای ارمنستان، ترکیه، اسپانیا، برزیل و پرو رسیدیم. اجرای این آثار را در جدول به شکلی طراحی کردیم که همه مخاطبان و گروه‌ها بتوانند آثار را ببینید و بعضی از کارها طی دو روز و بیش از دو اجرا داشته باشند.»

این هنرمند همچنین افزود: «هفت کار هم در‌ بخش فراگیر بهزیستی خواهیم داشت که در ‌بخش مسابقه نیستند و جداگانه داوری می‌شوند.»

داوری متفاوت

دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک، درباره داوری این رویداد نیز توضیح داد: «یک ویژگی متفاوت که این دوره از جشنواره دارد، بحث داوری است. در این دوره، داوری توسط کارگردانان حاضر در جشنواره اتفاق خواهد افتاد. هر کارگردان باید به آثار دیگر نمره بدهد و تلاش می‌کنیم آرا منصفانه باشد. در کنار این عزیزان یک تیم و هیئت فنی با ضریب کم‌تر به گروه‌ها امتیاز خواهند داد تا نتایج را به دور از حاشیه و مشکل تنظیم کنیم.»

حمایت از گروه‌های نمایش عروسکی

او با اشاره به اینکه تمام هزینه‌های جشنواره کاملا شفاف اعلام خواهد شد، ادامه داد: ««در ‌بخش اسپانسر و حمایت مالی سراغ شرکت‌های بزرگ رفتیم تا باعث تولید و ادامه روند اجراهای نمایش عروسکی باشند.» 

این بازیگر که خود دانش‌آموخته رشته عروسکیِ دانشکده هنرهای زیباست، افزود: «تلاش می‌کنیم بستر‌سازی برای فعالیت همه بچه‌های عروسکی ایجاد شود چراکه همه جای دنیا، نمایش عروسکی رشته پردرآمدی است؛ اما در کشور ما این فضا وجود ندارد.»

حجازی‌فر تاکید کرد: «بودن جشنواره برای تئاتر عروسکی خیلی حیاتی است. کار در این رشته گران است و هیچ سالن تخصصی و حمایت مالی برایش نیست. به همین دلیل ‌بخش رقابتی با نیت حمایت مضاعف از گروه‌ها انجام می‌شود.»

هنرمندی که 20 سال کسی او را ندید

در ادامه این نشست، حسن دادشکر با گرامی‌داشت یاد زنده‌یادان اردشیر کشاورزی، جواد ذوالفقاری، کامبیز صمیمی‌مخفم و بیژن نعمتی‌شریف از بزرگان نمایش عروسکی، گفت: «من 20 سال است از این کار دور هستم. جشنواره‌های متعددی عروسکی برگزار شد و کسی ما را ندید. در طول زندگی جز خدمت کاری نکرده‌ام. به کسی بدهکار نیستم و از کسی هم طلبکار نیستم. نسل‌هایی را تربیت کرده‌ام که هر کدام اکنون منشا اثر هستند.»

او با اشاره به اینکه نمایش عروسکی تنها برای مخاطب کودک نیست، ادامه داد: «امیدوارم نمایش عروسکی به سالن‌ها برگردد و این زبان بشری آنچنان در کشور ما جا بیفتد که به عنوان یکی از پدیده‌های سازنده مطرح شود.»

این هنرمند پیشکسوت با تاکید بر حمایت اداره کل هنرهای نمایشی، شهرداری و دیگر موسسات به منظور روشن بودن چراغ نمایش عروسکی در سالن‌های مختلف توضیح داد: «تئاتر انسان‌ساز است، نمایش عروسکی هم همچنین. زبان نمایش عروسکی، انسان و یک شی‌ به نام عروسک است.»

دادشکر افزود: «تئاتر مانند سرمایه‌گذاری برای یک پالایشگاه است. امروز می‌سازید و 30 سال دیگر بهره می‌برید. نسل آینده با تئاتر تربیت می‌شود، نباید به تئاتر به عنوان یک پدیده تفننی نگاه شود. تئاتر بخش‌های سرگرم‌کننده هم دارد اما این هنر بغرنج‌ترین مسائل انسانی را تحلیل و بررسی می‌کند و راه را به ما نشان می‌دهد.»

جشنواره، هنرمندان را گردهم می‌آورد

او با تاکید بر اهمیت برگزاری جشنواره عروسکی گفت: «خاصیت جشنواره این است که ما همدیگر را پیدا کنیم و از اندیشه یکدیگر باخبر شویم و تاثیر بگیریم. ما در ایران، جوانان هنرمند و مقتدری داریم که باید از آن‌ها حمایت شود.»

این بازیگر ادامه داد: «این امر ارتباطات ما را حفظ می‌کند. تنگ‌نظری را کنار بگذاریم و قبول کنیم که هیچ انسانی دانای مطلق نیست. هر انسانی ضعف و قوت دارد. آرزو می‌کنم این جشنواره منشا خیر برای نمایش عروسکی در شهرهای ایران باشد و به این واسطه نمایش عروسکی مختص کودکان قلمداد نشود.»

دادشکر افزود: «وقتی آثار بین‌الملل را می‌بینم، افسوس می‌خورم چرا ما پیشرفت نکرده‌ایم. ما می‌توانیم بهتر از آثار خارجی کار کنیم اما به شرط پذیرش و تبادل اندیشه؛ رقابت یعنی این.»

نیازمند فضای شاد و صلح‌طلبانه عروسک‌ها هستیم

هما جدیکار، مدرس و کارگردان پیشکسوت نمایش عروسکی، دیگر سخنران این نشست بود که با ابراز خشنودی از حضور جوانان در دبیرخانه این رویداد هنری گفت: «حجازی‌فر را از دهه هفتاد می‌شناسم و از آنجا که به خلاقیت و شجاعتش ایمان دارم با اطمینان از او درخواست کردم تا مسئولیت دبیری جشنواره را بپذیرد.»

او افزود: «نمایش عروسکی‌ هنری سنگین است و نیاز به حمایت دارد. این هنر روی انسان‌سازی سرمایه‌گذاری می‌کند و کاربردهایش بسیار گسترده است. نمایش عروسکی نسل آینده را تربیت می‌کند و این امکان را به ما می‌دهد بچه‌ها را با لطافت کامل تربیت کنیم.»

این هنرمند ادامه داد: «اگر نمایش عروسکی فعال بود این خصلت‌های خشم و ناامیدی را که در جامعه می‌بینیم، شاهد نبودیم.»

هما جدیکار در پایان سخنانش گفت: «امیدوارم بعد از این با حمایت از نمایش عروسکی، شرایطی ایجاد شود که فضای شاد و صلح‌طلبانه عروسک‌ها بر همه ما مسلط شود.»

تالارهای میزبان جشنواره

میرآرش مصطفایی، مسئول دبیرخانه جشنواره نیز درباره ‌بخش اجرایی این رویداد هنری گفت: «نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک اولین دوره‌ای است که همه گروه‌ها یک روز قبل از اجرای خود سالن را تحویل می‌گیرند و فردای آن روز اجرا خواهند داشت.»

او افزود: «سالن‌های نمایشی قشقایی، سایه، چهارسو و کارگاه نمایش در مجموعه تئاتر شهر، تالار مولوی، تالار هنر و سالن کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان تالارهای میزبان این رویداد هنری هستند.»

مصطفایی افزود: «اجراهای فضای باز در محوطه تئاتر شهر و اجراهای بین‌الملل با تمرکز بر آثار ویژه کودکان و نوجوانان در تالار هنر و دیگر اجراها در تئاتر شهر خواهند بود.»

پرداخت نیمی از کمک‌هزینه به گروه‌ها

حجازی‌فر در ادامه سخنان مصطفایی گفت: «افتتاحیه جشنواره هم‌زمان با روز نخست جشنواره و با شروع اجراها خواهد بود و اختتامیه روز شنبه (هفدهم تیرماه) در سالن اصلی مجموعه تئاتر شهر برگزار خواهد شد.»

دبیر نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک درباره میزان کمک‌هزینه‌ها و جوایز توضیح داد: «برای‌ بخش صحنه‌ای مبلغ ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومان و برای ‌بخش فضای باز ۲۵ میلیون تومان کمک‌هزینه در نظر گرفته شده است که تا امروز، نیمی از آن پرداخت شده است.»

این هنرمند با اشاره به هدف اصلی جشنواره که حمایت برای اجرای عموم گروه‌های نمایشی است، افزود: «جشنواره‌ها همیشه بهانه‌ای برای تولید هستند، این تاخیری که پیش‌ آمد باعث شد اجراها دچار مرگ مغزی شوند. با این حال ما 10 اثر را به تولید و اجرای عموم می‌رسانیم.»

حجازی‌فر همچنین درباره حمایت‌های اداره‌کل هنرهای نمایشی گفت: «صادقانه و صمیمانه می‌گویم آقای کاظم نظری، انجمن هنرهای نمایشی و دیگر عزیزان حاضر در اداره کل هنرهای نمایشی همراه ما بودند و همه‌جوره از ما حمایت کردند.»

راه‌اندازی صندوق حمایت از تئاتر عروسکی

کاظم نظری، مدیرکل هنرهای نمایشی در ادامه این نشست گفت: «امسال با برنامه‌ریزی، نظم و اخلاق حرفه‌ای هادی حجازی‌فر قطعا جشنواره‌ای حرفه‌ای خواهیم داشت و تلاش می‌کنیم آثار این دوره، اجرای عمومی شایسته‌ای داشته باشند.»

او ادامه داد: «بعد از برگزاری جشنواره، صندوق حمایت از تئاتر عروسکی نیز راه‌اندازی می‌شود و سالنی اختصاصی به تئاتر عروسکی تعلق خواهد گرفت.»

نظری افزود: «دکتر محمود سالاری، معاونت امور هنری نیز پیگیر احداث سالن‌های جدید برای تئاتر هستند. ما خودمان هم می‌خواهیم سالن‌هایی اختصاصی برای نمایش عروسکی احداث شود و امیدواریم با مشورت از پیشکسوتان حوزه تئاتر عروسکی به نتایج خوبی برسیم.»

حجازی‌فر در پایان ضمن تکمیل سخنان مدیرکل هنرهای نمایشی گفت: «یکی از شرط‌های من برای دبیری جشنواره این بود که سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر به اجرای نمایش‌های عروسکی اختصاص پیدا کند. قول می‌دهم کارهای برگزیده ما در سالن‌های حرفه‌ای از جمله تالار وحدت و تئاتر شهر نیز اجرا شوند.»