گفت‌وگو با کارگردان نمایش خیابانی «شیلَو» در جشنواره تئاتر عروسکی تهران
فرامرز غلامیان: در دنیای عروسک‌ها هر ناممکنی، ممکن میشود
کارگردان نمایش «شیلَو» با اشاره به اینکه تئاتر خیابانی ویترین جشنواره‌هاست، می‌گوید دنیای عروسک‌ها، دنیای رویا و خیال است و وقتی انسان عروسک در دست می‌گیرد، گویی می‌تواند کارهایی انجام دهد که در دنیای واقعی ناممکن است.
به گزارش ایران تئاتر به نقل از مهر، فرامرز غلامیان، نویسنده و کارگردان نمایش عروسکی «شیلو» که از شاهین شهر اصفهان در نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک حضور دارد، در نخستین روز از برگزاری این رویداد (پنجشنبه 8 تیر)، در محوطه تئاتر شهر به اجرا پرداخت.
غلامیان درباره نام این اثر نمایشی که موضوعی محیطی زیستی دارد، توضیح داد: «در جنوب و بندرعباس به جلبک‌های دریایی «شیلَو» می‌گویند که برای تولید اکسیژن و حفظ اکوسیستم موجودات دریایی بسیار مهم است، درواقع اکسیژن کل دریا توسط این جلبک‌ها تامین میشود.»
او درباره داستان نمایش خود هم گفت: «شیلو نام یک عروسک غول پیکر است که نمادی است از موجودات دریایی و البته جلبک دریایی؛ به طور مثال پای این موجود شبیه هشت پاست، دستش ستاره دریایی و سرش جلبک، که از دریا بیرون آمده است. این موجود با دختری آشنا میشود و او را با خود به قعر دریا می‌برد، اما بر اثر آلودگی‌های محیط زیست که انسان‌ها به وجود آورده‌اند، دچار مشکل میشود و در نهایت این دختر است که «شیلَو» را نجات می‌دهد.»
این کارگردان، با اشاره به دغدغه‌های محیط زیستی که دارد، افزود: «من اصالتا اهل جنوب هستم و بسیار می‌بینم که مردم به دریا و پاکیزگی آن اهمیتی نمی‌دهند، به خصوص کشتی‌های نفتکش که زباله‌ها و نفت خود را به دریا می‌ریزند. من به همراه تعدادی از دوستانم از دوران کودکی این دغدغه را داشتیم که به پاکسازی محیط دریا بپردازیم. به نظرم این کار تلنگری است به آدم‌ها تا آگاه شوند که این زندگی و این زمین فقط برای آن‌ها نیست و متعلق به همه موجودات است.»
غلامیان ادامه داد: «در حالی که در کشورهای خارجی اقدام به ساخت جلبک مصنوعی می‌کنند، ما که اینجا چند نوع جلبک دریایی داریم، نه تنها ازشان استفاده نمی‌شود بلکه اقدام به تخریب آن‌ها نیز می‌کنیم. اگر چند نفر هم با دیدن این نمایش چیزی یاد بگیرند و به دریا و موجودات آن احترام بگذارند، برای من کافی و ارزشمند است.»
او در واکنش به این پرسش که اجرای نمایش‌هایی با محوریت محیط زیست تا چه اندازه می‌تواند در افزایش آگاهی عموم مردم اثربخش باشد، پاسخ داد: «عمدتا مخاطبان تئاتر حرفه‌ای، مخاطبان خاص هستند، اما وقتی نمایشی به شکل خیابانی اجرا میشود قاعدتا رهگذران را درگیر می‌کند و آنچه را که باید، از دیدن نمایش دریافت می‌کنند.»
این هنرمند افزود: «تئاتر خیابانی ویترین جشنواره‌هاست و بسیار حائز اهمیت است. معتقدم در هر جشنواره‌ای باید بخش خیابانی حضور داشته باشد و بعد از آن شاید مخاطبان به نمایش‌های سالنی نیز علاقه‌مند شوند. در کشورهای خارجی نمایش را به شکل سرگرمی می‌بینند، اما من معتقدم هر نمایشی باید همراه خود نکته‌ای به مخاطب آموزش دهد و این آموزندگی تئاتر را نباید فراموش کرد.»
غلامیان در ادامه به استقبال تماشاگران از این نمایش اشاره کرد و افزود: «نمایش من چون بدون کلام است و تنها همراه صدا و حرکت اجرا میشود، فکرمی‌کردم شاید مخاطب متوجه مضمون نمایش نشود؛ اما در ادامه از پچ‌پچ‌های آن‌ها متوجه شدم که کل داستان را دریافته‌اند. مخاطبان امروز هوشیار و آگاه است و خودش به درک مفهوم و موضوع نمایش می‌رسد و نیازی به توضیح من نیست. بزرگ ترین مشکل ما تئاتری‌ها همواره این است که بعد از نمایش باید برای مخاطبان توضیح دهیم که موضوع نمایش چه بوده است و وقتی این اتفاق رخ دهد یعنی من موفق نبوده‌ام؛ اما در کار خودم متوجه شدم که مخاطبان داستان را دریافته‌اند و نسل امروز، نسل باهوش و دارای اندیشه است.»
این کارگردان در پایان از نقش عروسک در زندگی خود گفت: «من نمی‌توانم دنیای عروسک‌ها را از زندگی خود حذف کنم، چراکه عروسک از دنیای خیال آمده است و وقتی عروسک در دست می‌گیری، گویی به دنیایی دیگر وارد می‌شوی و کارهایی می‌توانی انجام دهی که در دنیای واقعی امکانش نیست. عروسک ما را به عالم خیال و رویا می‌برد و این برای من بسیار زیباست.»
نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک، از هشتم تا هفدهم تیر به دبیری هادی حجازی‌فر در تهران در حال برگزاری است.
