جشنواره نمایش عروسکی بهترین فرصت برای انتقال تجربه‌ و تبادل فرهنگ‌هاست

به گزارش روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی به نقل از برنا، نمایش «آن شب مهتاب» به نویسندگی و کارگردانی مشترک ملیحه زحمتکش و زهرا قربانی در نخستین روز از جشنواره تئاتر عروسکی روی صحنه رفت.

زهرا قربانی با اشاره به اینکه سوژه این نمایش را از یک اتفاق واقعی وام گرفته شده، گفت: «نمایش «آن شب مهتاب» بر اساس زندگی واقعی دختری به نام مینا در روستای کندلوس شکل گرفته است. این داستان ابعاد دراماتیک و جذابی داشت که تصمیم به اجرای عروسکی آن گرفتیم.»

او ادامه داد: «با توجه به اینکه ما در شیراز زندگی می‌کنیم و واقعه اصلی در روستای شمالی کندلوس رخ داده بود، تصمیم گرفتیم تا با استفاده از تشابهات فرهنگی و اجتماعی بین اقوام ایرانی این رخداد را در قالب نمایشی عروسکی برگرفته از آداب و سنن اقوام لُر ساکن در شیراز بومی‌سازی کنیم.»

این هنرمند با اشاره به داستان نمایش ادامه داد: «مینا به دلیل چشم‌های قرمزرنگی که دارد، در یک کلبه جنگلی و به دور از مردم زندگی می‌کند. تنها همراه و همدم او یک پلنگ است که در یک عروسی توسط مردی که عاشق میناست، کشته می‌شود و از آن پس مینا که ناگهان پیر شده، در جنگل ناپدید می‌شود.» 

تلاش کردیم تا کار بیشتر شبیه به یک اپرای عروسکی باشد و به همین دلیل تنها از صدا، موسیقی و تصویر برای روایت داستان استفاده کردیم

قربانی گفت: «بار احساسی نمایش بیشتر در زمان مرگ پلنگ و سوگواری دختر برای او شکل می‌گیرد. سوگواری که ناخواسته همه را متاثر می‌کند و ما برای انتقال بهتر و موثرتر مفهوم اثر از موسیقی و ترانه‌های فولکلور لُری بهره بردیم.» 

این کارگردان در پاسخ به استفاده از موسیقی و ترانه به جای دیالوگ در نمایش افزود: «تلاش کردیم تا کار بیشتر شبیه به یک اپرای عروسکی باشد و به همین دلیل تنها از صدا، موسیقی و تصویر برای روایت داستان استفاده کردیم.»

او ادامه داد: «برای روایت یک داستان نیازی به دیالوگ نیست. موسیقی و تصاویر مناسب نمایش را از حرف و دیالوگ بی‌نیاز می‌کند.»   

قربانی در پایان سخنانش درباره اهمیت حضور هنرمندان در جشنواره گفت: «برگزاری جشنواره تئاتر عروسکی باعث به چالش کشیدن هنرمندان فعال این حوزه در سراسر ایران و البته جهان می‌شود. هنرمندان در مدت برگزاری جشنواره بهترین فرصت را برای تقابل فرهنگ، اندیشه و آموزش تکنیک‌های مختلف خواهند داشت و تماشای آثار گروه‌های نمایشی حاضر در جشنواره تلنگری خواهد بود برای بهره‌مندی از تجربیات یکدیگر.» 

ملیحه زحمتکش دیگر کارگردان این نمایش نیز در ابتدای حرف‌هایش، در پاسخ به چرایی استفاده از موسیقی به جای کلام گفت: «تلاش ما تولید نمایش برای ارتباط با تمام مردم در سراسر جهان است تا همه افرادی که کار را می‌بینند، بتوانند داستان آن را درک کنند.»

این کارگردان توضیح داد: «در واقع ما حتی تصمیمی برای استفاده از ترانه‌های فولکلور در کار نداشتیم ولی از آنجا که یکی از خصوصیات شخصیت مینا که باعث جذب پلنگ شده صدای زیبای او بوده است، این بخش به کار اضافه شد.» 

برنامه‌ریزی اجرایی جشنواره برای تماشای اکثر آثار در این رویداد یکی از اتفاقات خوب آن است​

او ادامه داد: «در نمایش «آن شب مهتاب» چشم‌های قرمزرنگ را وجه اشتراک ظاهری مینا و پلنگ قرار دادیم تا به این واسطه، دلیلی ظاهری برای نزدیک شدن آن‌ها و ارتباط عمیقی که با هم دارند، داشته باشیم.»

این هنرمند با بیان اینکه نمایش عروسکی مناسب‌ترین رسانه برای نمایش دنیای خیال روی صحنه است، افزود: «فانتزی دنیای عروسکی آن‌قدر زیاد است که می‌توان هرآنچه را در عالم واقع امکان وجود ندارد، با آن به تصویر کشید.»

زحمتکش درباره دلیل استفاده از تکنیک‌های مختلف در نمایش هم گفت: «با توجه به شخصیت‌ها و تصاویری که قرار بود به نمایش بگذاریم از تکنیک عروسک‌های تاپ تیبل، میله‌ای، سایه و نخی استفاده کردیم.»

او با اشاره به اهمیت برگزاری جشنواره نمایش عروسکی توضیح داد: «متاسفانه تعداد افرادی که شناخت درستی نسبت به این نوع نمایش داشته باشند، زیاد نیست و این هنر جایگاهی را که باید، در بین مردم پیدا نکرده است، قطعا برگزاری جشنواره نمایش باعث شناخت بیشتر نسبت به دنیای جذاب و دوست‌داشتنی عروسک‌ها خواهد شد. البته در صورتی که شرایط حضور عموم مردم در سالن‌های نمایشی بیش از پیش فراهم شود.» 

زحمتکش در پایان گفت: «برنامه‌ریزی اجرایی جشنواره برای تماشای اکثر آثار در این رویداد یکی از اتفاقات خوب آن است؛ زیرا فرصت تماشای آثار مختلف باعث افزایش تجربه و کیفیت تولیدات سال‌های بعد می‌شود.» 

نوزدهمین جشنواره بین‌المللی نمایش عروسکی تهران-مبارک به دبیری هادی حجازی‌فر، هشتم تا هفدهم تیر در حال برگزاری است.